Covid-19 Krizinin Ulus Altı Yönetimlerin Mali Yapısı Üzerine Etkileri: Covid-19 Krizinin Ulus Altı Yönetimlerin Mali Yapısı Üzerine Etkileri

Mustafa Tekdere

doi:10.62844/jerf.22

Yazarlar

Mustafa Tekdere Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi https://orcid.org/0000-0002-6570-8072

DOI:

https://doi.org/10.62844/jerf.22

Anahtar Kelimeler:

Covid-19, Pandemi, Ulus Altı Yönetim, Yerel Yönetim, Belediye

Özet

Covid-19 virüsü farklı ve yeni varyantları ile 2020 yılının başından itibaren dünya gündemini meşgul etmeye devam etmektedir. Milyonlarca insanın ölmesine neden olan virüs, idari, siyasi, ekonomik, mali, sosyolojik ve psikolojik birçok yönden önemli etkiler meydana getirmiştir. Bu çalışmada ise Covid-19’un ulus altı yönetimlerin mali yapısı (gelir, harcama ve borçlanma) üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre kentsel veya kırsal bölge, başkent, metropol alanlar, küçük veya büyük belediyeler, coğrafi lokasyon, ekonomik aktivitelerin toplandığı yerler (sorumlulukların merkez-yerel dağılımı), yönetim yapısı, eşitleme ve dengelemeye yönelik yatay ve dikey mekanizmaların varlığı ve ulus altı yönetimlerin finansman yapısı gibi birçok faktöre bağlı olarak Covid-19’un, ulus altı yönetimlerde standart bir mali etki oluşturmadığı sonucuna varılmıştır. Bir diğer ifadeyle gelirlerin azalması ve giderlerin artmasına bağlı olarak oluşan “makas etkisi” her ülkede farklı derecelerde deneyimlenmiştir. Borçlanma konusunda ise özellikle mali durumu iyi olmayan ülkelerde borçlanma kurallarının gevşetildiği ve toplam borçların reel olarak arttığı bilgilerine erişilmiştir.

Referanslar

Acar, A. C. (2020). Effects of COVID-19 Crisis on Employment and Working Arrangements. Muzaffer Şeker, Ali Özer, Cem Korkut (Ed), Reflections on the Pandemic in the Future of the World (pp.463-488), Turkish Academy of Sciences Publications, Ankara.

Ayrangöl, Z., Tekdere, M. ve Tekdere M. (2021). Mahalli İdare Harcamalarının Karşılaştırılması ve Analizi: OECD ve Türkiye. Maliye Araştırmaları Dergisi, 7(2), 29-64.

Baş, K. ve Sur, H. (2023). Covid-19 Sağlık Krizinin Ülkelerin Sağlık Sistemleri Üzerine Etkisi; Küresel Sağlık Sistemleri Boyutuyla Bir Değerlendirme. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 8(1), 105-113.

Bakırtaş, İ. ve Ozan, E. C. (2021). Covid-19’un Ekonomik Etkileri Üzerine Genel Bir İnceleme. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 59-74.

Bekaroğlu, E. ve Yılmaz, T. (2020). Covid-19 ve Psikolojik Etkileri: Klinik Psikoloji Perspektifinden Bir Derleme. Nesne Dergisi, 8(18), 573-584.

Çelik, Ş. Ç. (2022). Covid-19 Pandemisi Sonrasında Maliye Politikaları Uygulamaları: Türkiye Özelinde Bir Değerlendirme, Maruf İktisat İslam İktisadı Araştırmaları Dergisi, 2(1), 04-27.

Demir, B. ve Ateş, H. (2023). Covid-19 Pandemisinin Bireysel ve Sosyal Etkileri. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 11(34), 242-259.

Eryüzlü, H. (2020). COVID-19 Ekonomik Etkileri ve Tedbirler: Türkiye’de “Helikopter Para” Uygulaması. Ekonomi Maliye İşletme Dergisi, 3(1), 10-19

European Committee of the Regions: blomeyer & sanz, Commission for Economic Policy, CSES, t33 Srl, Alessandrini, M., Kubeková, V., Bosch Chen, I., & Fiorillo, F. (2021). Local and regional finances in the aftermath of COVID-19, European Committee of the Regions.

Güler, B. (2020). İdarenin Covid-19 Pandemisine İlişkin Sokağa Çıkma Yasağı Kararlarının Kanuni İdare İlkesi Kapsamında Değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(38), 180-201.

Güner, K. C. (2021). Koronavirüs (Covid-19) Pandemisi ve Uygulanan Mali Tedbirlerin Değerlendirilmesi. Turizm Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, 3(1), 84-95.

Işıklı, S. (2020). Covid-19 Salgını’nın Psikolojik Sonuçları ve Etkili Başa Çıkma Yöntemleri. Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü, Ankara.

McKibbin, W. and Fernando, R. (2023). The global economic impacts of the Covid-19 pandemic. Economic Modelling, Volume 129, 1-18.

Kocagöz, A. ve Gencel, U (2023). Covid-19 Pandemisi Sürecinde Uygulanan Maliye Politikaları: Seçilmiş Ülke Örnekleri. Journal of Current Debates in Social Sciences, 6 (2), 198-229.

Marangoz, M. ve Kırlı Özen, E. (2021). Covid-19 Pandemi Sürecinin Farklı Alanlarda Dijitalleşmeye Etkileri: Kavramsal Bir Değerlendirme. Hitit Ekonomi ve Politika Dergisi, 1(1), 54-68.

Nalbantoğlu, C. B. (2021). Covid-19 Sürecinin Dijital Dönüşüme Etkileri. Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences, 7(4), 13-18.

OECD (2020a). The impact of the COVID-19 crisis on regional and local governments: Main findings from the joint CoR-OECD survey. OECD Regional Development Papers.

OECD (2020b). The territorial impact of COVID-19: Managing the crisis across levels of government. OECD Policy Responses to Coronavirus (COVID-19), OECD Publishing, Paris.

OECD/UCLG (2019). 2019 Report of the World Observatory on Subnational Government Finance and Investment – Country Profiles

OECD/UCLG (2022a). 2022 Synthesis Report World Observatory on Subnational Government Finance and Investment, OECD Publishing, Paris.

OECD/UCLG (2022b). 2022 Synthesis Report of the World Observatory on Subnational Government Finance and Investment – Highlights.

Özyer, Y. (2021). Covid-19 Salgın Döneminde Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Geliştirilmesi ve Bağışıklığın Güçlendirilmesi, Müslüm Toptan ve Mahmut Ülger (Ed), Covid-19’un Sistemik Etkileri ve Bağışıklığın Önemi içinde (ss. 87-110), İKSAD Yayınları, Ankara.

Özyıldırım, B., Sandıklı, B., Balcı Yapalak, A. N., Acar, C. ve Türkoğlu, S. N., (2021). Covid-19 Pandemisinin Epidemiyolojisi ve Pandeminin Halk Sağlığı Üzerindeki Etkileri. Ramazan Özdemir, Teoman Aydın ve Özlem Su Küçük (Ed), Covid-19 Pandemisinde Hastalık / Hastane Yönetimi içinde (ss. 73-88), İstanbul Bezmialem Vakıf Üniversitesi Yayınları.

Pınar, A. (2022). Covid-19 Küresel Salgınının Ekonomik Etkileri. Funda Kocaay (Ed), Covid-19 Pandemisinin Olumlu ve Olumsuz Etkileri içinde (ss. 209-230), Medipol Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 52.

Rakıcı, C. ve Aktuğ, M., (2021). Covid-19’un Küresel Mali Yansımaları ve Yeni Servet Vergisi Tartışmaları. Hasan Çebi Bal (Ed), Covid-19 Genel Salgın Sürecinin Sosyoekonomik Etkileri içinde (ss.157-186), Nobel Yayınevi, Ankara.

Sağlık Bakanlığı (2020). Covid-19: Genel Bilgiler, Epidemiyoloji ve Tanı. Bilimsel Danışma Grubu Çalışması, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Ankara.

Shangguan, Z., Wang, M. Y., & Sun, W. (2020). What Caused the Outbreak of COVID-19 in China: From the Perspective of Crisis Management. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(9), 3279.

Soysal, M. (2023). Covid-19 Tedbirleri Nedeniyle İdarenin Sorumluluğu ve Salgın Koşullarının Mücbir Sebep Kapsamında Değerlendirilmesi. Kırıkkale Hukuk Mecmuası, 3(1), 79-107.

Steytler, N. (2022). How federations combat Covid-19, Ed: Nico Steytler, Comparative Federalism And Covid-19-Combating The Pandemic. First published, Taylor & Francis Group.

Tatar, B. Ç., Sipahioğlu, O., Açıkalın, B. ve Karaoğlu, B. (2022). Covid-19 Pandemi Sürecinin Yiyecek-İçecek Sektörüne Etkileri. Funda Kocaay (Ed), Covid-19 Pandemisinin Olumlu ve Olumsuz Etkileri içinde (ss. 149-178), Medipol Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 52.

Taymaz, E. (2020). Covid-19’un İktisadi Etkileri. Covid-19 Pandemisi: Altıncı Ay Değerlendirme Raporu, Türk Tabipler Birliği. ss. 662-671.

Tekdere, M. ve Çadırcı, B. D. (2022). OECD Üyesi Ülkelerin Yerel Vergi Yapıları Üzerine Bir İnceleme. Ersan Öz, Şehnaz Altunakar Mercan, Selçuk Buyrukoğlu ve Hüseyin Kutbay (Ed), Vergi ve Sosyoekonomik Göstergeler Çerçevesinde OECD içinde (ss. 674-700), Ekin Yayınevi.

Tresbesch, C., Konradt, M., Ordonez, G. And Herrera, H. (2020). The political consequences of the Covid pandemic: Lessons from cross-country polling data. https://cepr.org/voxeu/columns/political-consequences-covid-pandemic-lessons-cross-country-polling-data (Erişim tarihi: 10.02.2025)

Tükel, R. (2020). Covid-19 Pandemi Sürecinde Ruh Sağlığı. Türk Tabipleri Birliği/Covid-19 Pandemisi Altıncı Ay Değerlendirme Raporu, 617-628

URL-1: https://data.who.int/dashboards/covid19/cases?n=c (Erişim tarihi: 24.04.2025)

URL-2: https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66113/covid-19.html (Erişim tarihi: 16.01.2025)

URL-3: https://covid19.saglik.gov.tr/tr-66300/covid-19-nedir-.html (Erişim tarihi: 04.02.2025)

URL-4: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/03/20200322M1.pdf (Erişim tarihi: 07.02.2025)

URL-5:https://www.aa.com.tr/tr/koronavirus/dso-kovid-19un-uluslararasi-halk-sagligi-acil-durumu-sona-erdi/2890213 (Erişim tarihi: 07.02.2025)

URL-6: https://www.sng-wofi.org/country-profiles/ (Erişim tarihi: 01.05.2024)

Ünal, N. (2022). Pandemide Sosyal Hayat ve Aile Yaşamı. Funda Kocaay (Ed), Covid-19 Pandemisinin Olumlu ve Olumsuz Etkileri, Medipol Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 52, ss. 45-68.

Ünüvar, İ. ve Aktaş, H. (2022). Dünya’da ve Türkiye’de Covid-19 Pandemisinin Ekonomik Etkileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 25 (1), 124-140.

World Bank (2022). World Development Report 2022: Finance for an Equitable Recovery. Washington, DC: World Bank.

Yıldırım, Y. ve Akbaş, Z. (2023). Covid-19 Pandemisine Verilen Tepkiler Siyasi Tutuma Göre Farklılaşıyor mu?. Akademik İncelemeler Dergisi, 18(2), 489-517.

Yığman, F. (2022). Pandemi Sürecinde Bireysel ve Toplumsal Psikoloji. Funda Kocaay (Ed), Covid-19 Pandemisinin Olumlu ve Olumsuz Etkileri, Medipol Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 52, ss. 69-90.

Covid-19 Krizinin Ulus Altı Yönetimlerin Mali Yapısı Üzerine Etkileri